Yazdığım bu makalenin başlığına hızlıca karar verdim ve hiç bir done toparlamadan taslak olarak yazmaya başladım. Sabun hakkında hemen hemen her şeyi bulabileceğimiz şekilde düzenleyip derleyeceğim bir makale olacaktır. Yüzde yüz bitkisel zeytinyağlı soğuk proses doğal sabun yapımı anlatacağım. Son kullanıcının nelere dikkat etmesi gerekir, doğru bilinen yanlışlar nelerdir. Bitkisel zeytinyağlı soğuk proses doğal sabun yapımını daha çok ele alacağız.
Sabun bilinen en eski temizlik maddelerinden bir tanesidir. Günümüzde de bir çok şekilde üretimi ve farklı amaçlar için tüketimi vardır.
Kabaca sabunun tanımını yapmak gerekirse sabun;
Yağ asitlerinin, suda çözünen sodyum veya potasyum tuzlarıdır, diğer bir ifadeyle yağ asitlerinin alkali tuzlarıdır. Sodyum tuzları ile yapılanlar genelde katı sabunlardır, potasyum tuzları ile yapılanlar genelde sıvı sabunlardır (arap sabunu).
Katı sabunlar için; NaOH (Sodyum hidroksit) veya piyasa ismi ile kostik kullanılır.
Sıvı sabunlar için: KOH (Potasyum hidroksit) (potas kostikte denir) kullanılır.
Sabun yapımında kullanılan yağlar nelerdir ?
- Bitkisel yağlar; Zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, palm yağı, defne yağı vb… (benim tercihim bitkisel yağlardan yanadır. Hayvansal kökenli yağların kaynağını bilmek çok zordur.)
- Hayvansal yağlar; çeşitli hayvansal kökenli yağlar, kuyruk yağları, vücut içi yağlar vb.. (sabun kalitesi yüksek olur ama şahsen tercih etmiyorum)
Doğal Sabun Nedir ?
Doğal sabun dediğimizde, bitkisel veya hayvansal yağların sodyum hidroksit (NaOH) veya potasyum hidroksit (KOH) ile tepkimeye sokulma işlemini anlayabiliriz. Doğal sabunların pH’ları 9-10 aralığındadır. Nötr doğal sabun teoride yapılabilir ama henüz belirli bir yönteme rastlamadım.
Piyasada bu yöntemle yapılan bir çok sabun bulunmaktadır. Bu sabunların ortak noktası; şekilleri 4×4 lük değildir, kokuları her zaman albenili değildir, renkleri değişkenlik gösterebilir.
Piyasada doğal denilerek satılan ve doğal olmayan bir çok sabun çeşidi de satılmaktadır. Bunların ortak noktaları; pürüzsüz şekilleri vardır, renk ve kokuları çok güzeldir.
Bu sabunları kesinlikle tercih etmeyin derim, bir çoğu sabun bazı denilen bazlarla veya sabun granüllerinden yapılmaktadır. Sabunun bazı, eğer Türkiye içinden tedarik ediliyorsa sorun yoktur. Türkiye dışından ise içeriğini bilemezsiniz. Muhtemelen hayvansal kökenli yağlardan elde edilmiştir.
El yapımı olan bu tür sabunlarda vardır, bunlar eriyebilen sabun bazlarından yapılmaktadır. Eriyebilen sabun bazlarının genel olarak menşei ÇİN’dir.
Sonuç olarak görseli, kokusu, rengi ne kadar güzelse o kadar doğallıktan uzaktır. Örnek kapalıçarşıda gördüğümüz rengarenk sabunlar buna bir örnektir.
Doğal Sabunlarda Doğru Bilinen Yanlışlar
- Katkısız zeytinyağlı doğal sabunun rengi kremsi beyazdır. Zeytinyağlı sabun dediğimizde akla yeşil sabun gelmektedir, bu yanlıştır.
- Doğal bitkisel sabunların köpürmesi, hayvansal yağlardan yapılan ve sentetik katkı içeren sabunlardan daha az olur. Yoğun bol köpük veren sabunlarda katkı olma ihtimali yüksektir.
- Doğal bitkisel sabunların genel olarak renkleri kremsi beyazdır, renklendirmek için gıda boyaları vs. kullanılmaktadır. Bazı sabunların renkleri yağlardan gelmektedir. Örnek; ardıç katranı sabununun doğal rengi siyaha yakın kahverengidir.
- Doğal bitkisel sabunlar genellikle kokusuzdur diyebiliriz veya sabuna özgü kokusu vardır. Güzel kokulu sabunlarda esanslar kullanılmaktadır.
- Doğal bitkisel sabunlar direk kalıplanıyorsa zamanla şeklinde büzülmeler vs. ortaya çıkar. Tam marketlerde gördüğümüz sabunlar gibi aynı formunu sürekli korumaz.
- Doğal sabunlar nötr veya asidik olmaz her zaman alkalidir. Ph aralığı 9-10 arasındadır.
- Her doğal sabun veya köylerde yapılan sabunlar iyidir diyemeyiz. Kostiğin fazlası zararlıdır, iyi hesaplayıp ona göre sabunu yapmak gerekir. Kostik kalıntısı mümkün olduğunca bırakmamalıyız.
- Yüzde yüz zeytinyağı sabununun kalitesi iyi olmayabilir. Her yağın kendi karakteristik özelliği vardır ve bu yüzden sabuna kattığı özellikler var. Tek başına zeytinyağı kullanılan sabun bazı yönlerden zayıf olacaktır. Sabunu zenginleştirmek adına çeşitli yağları aynı sabunda kullanmamız gerekir.
- Şeffaf doğal sabunlar, içeriğine gliserin ve bir kaç katkı eklenen eklenen sabunlardır. Piyasada daha çok baz olarak alınıp kalıplara dökülerek yapılırlar. Bazın menşeini iyi bilmek gerekir. Doğal bitkisel baz diye tamamen sentetik veya hayvansal katkılı baz alınıyor olabilir.
Doğal sabunların faydaları nelerdir?
Gözlemlerin sonucu elde ettiğim sonuçlara değinmek istiyorum.
- Doğal sabunların yağ çözme gücü yüksektir. Bu yüzden vücut kirlerini temizlemede çok verimlidir.
- Doğal sabunlar derinin asidik yapısını temizlediği için, vücut kısa bir süre sonra kendi doğal pH’ını yeniden düzenler.
- Vücudun doğal nem dengesini korur. Bir çok insan sabunu kurutuyor diye kullanmaz, tamamen yanlış bir görüştür. Sabunla yıkanılan cilt kısa bir süre sonra kendi nem dengesini yeniden kuracaktır. Aksine nemlendirici olarak satılan ürünler vücudun doğal dengesini bozup, kendilerine bağımlı bir hale getirirler.
- Bilinen hiç bir yan etkisi yoktur. Herhangi bir katkı maddesi, koruyucu vs. içermezler. Temizlik maddelerinin bir çoğu halen incelenmekte ve yeni bilgiler ışıında bir çoklarına yasaklar gelmektedir. Bu bile başlı başına doğal ürünlere yönelmemize etkendir.
- Çeşitli yağlar ile vücut tipine uygun sabunlar yapmak basittir.
- Çeşitli deri hastalıkları için tedavi edici olabilir. Bazı sabun türlerinin, kimi deri hastalıkları için tedavi edici olduğu bilinmektedir.
- Düzenli kullanımlarda saçlarda canlılık, gürleşme ve sağlık görülür.
Kül suyu ile sabun nasıl yapılır
Dahada doğal ve tamamen doğadan ede edebileceklerimiz ile yapalım dersek, kül suyu ile sabun yapmayı deneyebiliriz. Oldukça zor ve zaman alıcı bir işlemdir.
Kabaca; topladığımız odun küllerinin üzerine külü geçecek kadar su koyuyoruz, 2-3 gün dinlendiriyoruz. Sonra suyu süzüp bir kaba alıyoruz. Örneğin; 10 litre su elde ettik, bunu kaynatarak 1 litrelere kadar hacmini düşürüyoruz. elimizde kalan 1 litre su ile normal sabun yapımına geçebiliriz. burada önemli olan suyun bazikliğinin mümkün olduğunca yükseltilmesidir. Yani sabun tepkimesini yapacak kadar derişik hale gelmesi gerekiyor.
Doğal sabun yapım yöntemleri nelerdir ?
- Soğuk Proses Yöntemi: Kısaca; Bitkisel, zeytinyağlı soğuk proses doğal sabun yapımında kullanılacak yağlar 50-55 derecelere kadar ısıtılıyor. Hazırladığımız sulu NaOH’in (Sodyum hidroksit) (Kostik) ısısıda 50-55 derecelerde olmalı. Sodyum hidroksit çözeltisini yavaş yavaş ısıtılmış olan yağa karıştırarak döküyoruz. El blenderi ile hızlı bir karıştırma yaparak 3-5 dakika içerisinde sabunumuz belirmeye başlar. Bulamaç hale gelince kalıplarımıza döküp soğumaya bırakıyoruz. 24 saat sona kalıptan çıkarıp kesebiliriz. Bu yöntemi daha sonra detaylı olarak anlatacağım. Bu yöntem evde veya avrupada doğal sabun yapan kişilerce tercih ediliyor. Avrupada bu yöntemle büyük hacimlerde üretim yapan yerler mevcut.
- Kaynatma Yöntemi: Kısaca; bire bir oranında su ve yağı bir tencerede kaynatmaya başlıyoruz. Kaynadıktan sonra üzerine yavaşa yavaş karıştırarak Sodyum hidroksit çözeltisini döküyoruz. sürekli karıştırarak sabunlaşmanın tamamen bitmesini bekliyoruz. Sabunlaşma işlemi bitince, üzerine tuzlu su çözeltisi gezdiriyoruz. Tuzlu su sabundaki fazla kostiği temizlemede kullanılıyor. yarım saat kadar dinlendiriyoruz. Sabun yukarıya çıkacak, suda aşağıda kalacaktır. Üst kısımdaki sabunu kepçe ile alıp kalıplarımıza dökebiliriz, 24 saat sonra kalıptan çıkarıp kesebiliriz. Bu yöntem genelde köylerde sabun yapımında kullanılır.
- Yarı kaynatma yöntemi: Kısaca; İşlemler soğuk proses sabun gibi olacak. Sadece değişken olan yağ ve kostik sıcaklığımız 85 derece civarlarında olmalı. Karıştırdıktan sonra beklemeye alıyoruz. Sabun iç sıcaklığıyla beraber ısı kaynağı olmaksızın kaynayıp köpürecek, ilk köpürme geçince tekrar karıştırıp kalıba dökmeye hazır hale gelir. Bu yöntem bazı yöre köylerinde kullanılmaktadır. Bu yöntemi de daha sonra detaylı olarak anlatacağım.
Kaynatma yönteminde genel olarak kostiğin fazlası kullanılır, fazla kostik tuzlu su ile atılır. Soğuk proses yöntemlerinde kullanılacak yağlara göre bir NaOH (sodyum hidroksit) miktarı belirlenir. Amaç kostiğin tamamen bitmesidir, bunu sağlamak içinde %5 oranlarında hesaplanan NaOH miktarından daha fazla yağ koyulur. Böylece sabunlaşma bittikten sonra yağ kalacağı için vücuda zararlı kostik kalıntısı kalmaz.
Her yağın kendine göre bir sabunlaşma derecesi vardır, buna SAP denir. Her yağda kendi içinde ayrılabilir, aldığımız bir parti zeytinyağı ile ikinci kere aldığımız zeytinyağının sabunlaşma dereceleri farklı olacaktır. En iyi çözüm her aldığımız yağın sabunlaşma derecesini tayin etmektir. Evde yapacaklar için bu zor olacağından, genel olarak belirlenmiş yağların sabunlaşma dereceleri vardır. Bunlardan yararlanılır. İnternet üzerinde kullanılacak SU-NaOH miktarını hesaplayan hesap makinaları mevcut. Hesaplarımızı buna uygun olarak yapabiliriz. Hesaplarda % 5 fazla olacağı için ufak tefek sorunları tolera etmiş oluyoruz.
Kullanılacak yağların asitlik dereceleri yapacağımız sabunların kalitesine etki eder. Zeytinyağı için benim kullandığım yağ 5,5 asitlikte bir yağdır. Eğer yağınızı zeytinyağı satan yörelerden alırsanız, sorduğunuzda onlar asitlik derecelerini söylerler. Marketlerden alınan yağların asitlik dereceleri düşük olduğundan sabunlaşma reaksiyonu hızı yavaşlayacaktır.
Her yağın sabuna kattığı özellikler vardır, kimi köpürmeyi sağlar, kimi kremsi bir doku elde ettirir, kimisi sert sabun yapmaya elverişlidir. Bunları bir tablo halinde ileride vereceğim.
Yazının devamı niteliğinde olacak yazılarda, bitkisel zeytinyağlı soğuk proses doğal sabun yapımını daha detaylı adım adım anlatacağım. Örnek çalışmalar ve adım adım yapılışı, dikkat etmeniz gereken şeyleri ele alacağım.
DEVAM EDECEK
Here is a collection of places you can buy bitcoin online right now.
Teşekkürler çok güzel anlatılmış benim sorum bazen yağ ve kostiği karıştırdıktan hemen sonra çok kısa sürede koyulaşmasının sebebi nedir
Merhaba, yağ çeşidi veya kullandığını yardımcı maddeler (esans gibi) ile alakalı bir durumdur. Bazen kullanılan yağın özelliğiğinden dolayı çok hızlı reaksiyon olmaktadır. çözümünü şu şekilde yapabilirsiniz; sabunu yaptığınız kabı sıcak bir şekilde tutun, çevresini vs. kapatarak çabuk soğumasını engelleyin, bir süre sonra (10-15 dk) sabun jel kıvamına geçecektir. jel kıvamında karıştırıp kalıba dökebilirsiniz.
hayvansal yağları neden bu kadar kötülediğinizi anlayamadım. dana veya koyun iç yağları sabun yapımı için muhteşem yağlardır ve temizleyici özellikleri yüksektir. kendi sabunlarımda en az %50 hayvansal yağ kullanırım ve çok memnumum
merhaba, hayvansal yağları kötülemedim. aksine yukarıda hayvansal yağlardan yapılan sabunların kalitesinin yüksek olduğunu belirtmişim. Sadece tercihen kullanmıyorum. Bunun nedeni; dışarıdan alacağımız hayvansal yağların menşeini bilemeyiz. Satıcıya güvenmemiz gerekir.
Devamını ne zaman yazacaksınız
Merhaba devamını geciktirdim biraz, 1-2 hafta içerisinde sanıyorum yazarım. ileride video çekimide yapabilirim.
Merhaba sabunun aşırı her tarafı beyaz toz tutmasının sebebi ne olabilir. Kalıp tan 24 saatten erken çıkartmıyorum.
Merhaba, karıştırma işlemini iyi bir şekilde yapmaya çalışın. Evde blender yardımıyla yapabilirsiniz. Muhtemel karıştırma işleminiz tam olmuyor ve sabununuz dökümden hemen sonra soğumaya başlıyordur. Yani yeterli ısıya ulaşamıyor
Döküm yapacağınız yerin altına ve çevresine ve üstüne bir şeyler sararak çabuk soğumasını engelleyebilirsiniz.
Bir sorum olcaktı kül suyu ile sabun yapımı kostik ile aynı imiş hatta daha zararlı imiş doğrumu
Sabunun oluşumu alkali ortam ile alakalıdır. Mantık olarak kül suyu da aşırı alkali olduğu için zararlıdır
Son zamanlarda oldukça popüler olan şeffaf sabun bazı ve sabun üretimi konusunda teknik ndestek verebilirim
Yusuf Kenanoğlu
0533 623 0089
Yusuf bey insanlığa vermiş olduğunuz için size hayran kaldım telefonunuzu aldım gerektiği zaman arayacağım yüksek kişiliğinizden dolayı saygı ve sevgilerimi arz ederim
Peki bitkisel yağlardan sabun eldesi fizikselmi yoksa kimyasal mıdır??
Merhaba, kimyasaldır
doğal sabunu renklendirmek için toz boyayımı tercih etmeliyiz yoksa sıvı boyayımı?
Merhaba, ikiside kullanılabilir ama bir kaç denemek gerekiyor. Ben toz tercih ederim , daha garanti sonuç alırsınız.
Devamını Yazacağınızı söylemişsiniz Ne zaman ?
Merhabai uzun süredir başka işlerle meşgulüm yazamadım. Örnek uygulamalar formülasyonlar eklerim yakında.
Sabunu imal ettikten kaç gün sonra kullanmalıyız
Sabun normal koşullarda 6 aylık kürlenme süreci ister, ne kadar bekletirsek okadar iyidir. Kullanmak isterseniz 10 gün sonra kullanılabilir.
Merhaba sabun yapımı için reçete paylaşabilir misiniz
Kaynatma usulunde ne kadar kostiğe ne kadar su katacagımız kullanacagımız yağ oranı ne olmalı ne kadar tuzlu su katacağız tam ölçülerle bir tarifde bulunursanız hatta video çekme imkanınız varsa benim gibi yapmak isteyen birçok kişiye rehber olacaktır bir süredir araştırıyorum. Hatta yapmayı denedim ölçülerde sıkıntı oldu sanırım kostiği fazla oldu ellerimi tahriş etti hemde keserken dağıldı.Birde yeni öğrenmeye çalıştığımız için 1,5lt 1 lt gibi küçük oranlar olursa daha pratik olcağını düşünüyorum yardımcı olursanız sevirim teşekkürler
merhaba zeytin yağı ve kostik karışımını 40 derecede karıştırdığımda karışımın ısıları 60 dereceye kadar çıkıyor bunun sebebi ne olabilir, söyleyebilirmisiniz